1 |
ท่าฉลอม |
สมุทรสาคร |
เมืองสมุทรสาคร |
ท่าฉลอม |
เป็นชุมชนชาวประมง “ท่าฉลอม” บริเวณบ้านแหลมริมแม่น้ำท่าจีนต่อเนื่องกับบริเวณรอบสถานีรถไฟบ้านแหลม ซึ่งในอดีตตำบลท่าฉลอมเคยเป็นที่ตั้งสุขาภิบาลแห่งแรกของประเทศไทย (พ.ศ. 2448) ปัจจุบันในพื้นที่มีตลาด วัด ศาลเจ้า และกิจการต่อเรือและประมงตั้งเรียงรายอยู่เป็นจำนวนมากบนฝั่งแม่น้ำท่าจีน ซึ่งยังพบเห็นอาคารเก่าในลักษณะห้องแถวไม้และอาคารก่ออิฐถือปูน 2 ชั้น ในลักษณะดั้งเดิมอยู่ในพื้นที่ โดยบริเวณตลาดริมน้ำจะมีพ่อค้าแม่นำสินค้าทะเลสด ๆ มาขายส่งกันมากมาย รวมถึงมีกลุ่มหัตถกรรมตุ๊กตาเรือประมงจิ๋วในพื้นที่ด้วย |
 |
 |
 |
2567 |
2 |
ชุมชนตลาดน้ำบ้านแพ้ว |
สมุทรสาคร |
บ้านแพ้ว |
หลักสาม |
ตลาดเก่าบ้านแพ้วหรือที่เรียกว่า “ตลาดริมน้ำบ้านแพ้ว” เป็นตลาดเก่าแก่ที่มีมานานคู่กับคลองดำเนินสะดวก ในอดีตเคยเป็นตลาดที่เฟื่องฟูมากในสมัยที่มีการสัญจรกันทางน้ำเป็นหลัก ปัจจุบันร้านค้าบางร้านปิดตัวเองไป แต่ก็มีบางร้านยังเปิดอยู่ โดยอาคารร้านค้าส่วนใหญ่จะเป็นห้องแถวไม้ 2 ชั้นแบบเก่าที่สร้างยาวต่อเนื่องเป็นแนวยาว หันหน้าออกสู่คลองดำเนินสะดวก มีการจำหน่ายสินค้าหลากหลายชนิดที่ทำให้สัมผัสถึงบรรยากาศของตลาดแบบดั้งเดิมได้ |
 |
 |
 |
2567 |
3 |
ชุมชนตลาดมหาชัย |
สมุทรสาคร |
เมืองสมุทรสาคร |
มหาชัย |
เป็นชุมชนย่านตลาดการค้าและท่าเรือประมง (ท่าฉลอม) ริมแม่น้ำท่าจีนฝั่งตะวันออก (ปากน้ำท่าจีน) ในพื้นที่เขตเทศบาลนครสมุทรสาคร โดยเฉพาะบริเวณสถานีรถไฟมหาชัย ตลาดสดมหาชัยแห่งเก่าต่อเนื่องถึงบริเวณวัดมหาชัย ซึ่งอยู่ทางฝั่งตรงข้ามกับบ้านแหลม ปัจจุบันพบร้านค้าที่จำหน่ายอาหารทะเล ในลักษณะอาคารก่ออิฐถือปูนแบบห้องแถว 2 ชั้น ที่มีอายุเก่าแก่มากกว่า 50 ปี ตั้งอยู่สองฝั่งของถนนสุขาภิบาล และภายในบริเวณย่านท่าเรือมหาชัยยังมี “ตลาดยายพ่วง” เป็นจุดค้าขายอาหารทะเลสด ๆ ที่มาจากทะเลอีกด้วย |
 |
 |
 |
2567 |
4 |
ชุมชนริมคลองบางน้อย |
สมุทรสงคราม |
บางคนที |
กระดังงา |
เป็นชุมชนการค้าย่านตลาดน้ำริมคลองบางน้อย บริเวณปากคลองบางน้อยหรือบางน้อยนอกต่อเนื่องกับหน้าวัดเกาะแก้ว ซึ่งเป็นชุมชนริมน้ำเก่าแก่ที่มีบ้านเรือนห้องแถวไม้ริมน้ำ และมีพื้นที่ส่วนใหญ่ของตำบลเป็นพื้นร่องสวนมะพร้าว พื้นที่นาและพื้นที่เพาะปลูกผลไม้อื่น ๆ ปัจจุบันชาวบ้านมีการรวมกลุ่มผู้ปลูกมะพร้าวและกุ่มผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรอยู่ด้วย |
 |
 |
 |
2567 |
5 |
ชุมชนริมคลองแควอ้อม |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
แควอ้อม |
เป็นชุมชนริมคลองแควอ้อม ตั้งอยู่ในพื้นที่ราบลุ่มทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำแม่กลอง เป็นชุมชนบริเวณรอยต่อของตำบลแควอ้อม อำเภออัมพวา กับตำบลบางกุ้ง อำเภอบางคนที ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์และเหมาะกับการทำเกษตรกรรม โดยมีบ้านเรือนส่วนใหญ่เป็นห้องแถวไม้เก่าตั้งอยู่ริมสองฝั่งคลอง ปัจจุบันเป็นแหล่งผลิตและจำหน่ายปลาส้มสมุนไพรและไม้ผลแปรรูป (ไวน์ผลไม้) ที่มีชื่อเสียง |
 |
 |
 |
2567 |
6 |
ชุมชนริมคลองวัดประดู่ |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
วัดประดู่ |
เป็นชุมชนเก่าแก่บริเวณริมคลองวัดประดู่ ซึ่งตั้งอยู่บริเวณรอยต่อของตำบลวัดประดู่ จังหวัดสมุทรสงคราม กับตำบลจอมประทัด จังหวัดราชบุรี โดยมีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่ม ที่มีลำคลองหลายสายไหลผ่าน โดยมีบ้านเรือนในลักษณะบ้านเดี่ยวแบบ “บ้านในสวน” ที่มีใต้ถุนบ้าน กระจายตัวอยู่ภายในพื้นที่ ปัจจุบันราษฎรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำสวนมะพร้าว สวนส้มโอ นาข้าวและเลี้ยงปลา และมี “วุ้นมะพร้าว” เป็นผลิตภัณฑ์ที่สำคัญของชุมชน |
 |
 |
 |
2567 |
7 |
ชุมชนริมคลองบางแค |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
บางแค |
เป็นชุมชนริมคลองบางแค ซึ่งตั้งอยู่บริเวณที่ราบลุ่มทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำแม่กลอง โดยมีลำคลองหลายสายไหลผ่านและมีน้ำล้อมรอบ ทำให้มีความอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การทำการเกษตร จึงมีพื้นที่เพาะปลูกพืชสวนเป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะส้มโอและลิ้นจี่ บ้านเรือนส่วนใหญ่เป็น “บ้านไม้ในสวนแบบยกพื้น” ในบริเวณริมคลองบางแคและมีร้านค้าปลีกภายในชุมชนหลายร้าน โดยปัจจุบันยังเป็นแหล่งผลิตสินค้าน้ำตาลมะพร้าวและกล้วยแปรรูปที่มีชื่อเสียง |
 |
 |
 |
2567 |
8 |
ชุมชนริมคลองโพงพาง |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
อัมพวา |
เป็นชุมชนริมคลองบางโพงพางในบริเวณพื้นที่ราบลุ่ม ซึ่งมีแม่น้ำแม่กลองไหลผ่านและมีลำคลองผ่านหลายสายรวมถึงได้รับอิทธิพลจากน้ำทะเลหนุน ทำให้มีน้ำไหลขึ้นลงตลอดปี พื้นที่ส่วนใหญ่จึงเป็นสวนผลไม้ เช่น สวนลิ้นจี่ สวนส้มโอ สวนมะพร้าว สวนมะม่วง ฯลฯ บ้านเรือนทั่วไปเป็นบ้านไม้ริมคลองผสมกับบ้านเดี่ยวยกพื้นในสวนผลไม้ โดยบ้านเรือนในชุมชนริมคลองบางโพงพางนั้นเป็นต้นแบบของ "โฮมสเตย์แห่งแรกของอัมพวา" |
 |
 |
 |
2567 |
9 |
ชุมชนริมคลองประชาชมชื่น |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
สวนหลวง |
เป็นชุมชนเก่าบริเวณริมคลองประชาชมชื่น ตั้งอยู่ในหมู่ที่ 11 และ 12 "บ้านคลองประชาชมชื่น" เป็นพื้นที่ราบลุ่มที่มีแม่น้ำลำคลองสายย่อยจากแม่น้ำแม่กลองกระจายทั่วพื้นที่ ทำให้เหมาะแก่การเกษตรเกษตร ประชาชนส่วนใหญ่จึงประกอบอาชีพเกษตรกรรมโดยเฉพาะการทำสวนลิ้นจี่ ส้มโอ และมะพร้าว มีบ้านเรือนส่วนใหญ่เป็นบ้านไม้และบ้านเดี่ยวยกขึ้นในบริเวณสวนผลไม้ โดยมีผลิตภัณฑ์ชุมชนที่สำคัญ ได้แก่ น้ำตาลมะพร้าว ผักปลอดสารพิษและขนมไทย |
 |
 |
 |
2567 |
10 |
ชุมชนริมคลองอัมพวา |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
อัมพวา |
เป็นชุมชนการค้าย่านตลาดน้ำอัมพวา ซึ่งเป็นชุมชนเก่าแก่ในแถบที่ราบลุ่มน้ำแม่กลองมาตั้งแต่อดีตและเป็นสถานที่ประสูติของรัชกาลที่ 2 โดยมีบ้านเรือนร้านค้าหนาแน่นอยู่บริเวณแนวคลองอัมพวา ถนนประชาเศรษฐ์และถนนประชาอุทิศ ชุมชนแห่งนี้ประกอบไปด้วยกลุ่มอาคารไม้ลักษณะต่าง ๆ ระบบคลอง ระบบสวน และมีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นสวนผลไม้ เช่น สวนลิ้นจี่ สวนส้มโอ สวนมะพร้าวและสวนมะม่วง ฯลฯ นอกจากนี้ยังมีเตาตาล กลุ่มผลิตเบญจรงค์และขนมไทยที่มีชื่อเสียงอยู่ด้วย ปัจจุบันมีการพัฒนาด้านการท่องเที่ยวทำให้วิถีชีวิตเปลี่ยนไปจากเดิมมาก |
 |
 |
 |
2567 |
11 |
ชุมชนริมคลองแม่กลอง |
สมุทรสงคราม |
เมืองสมุทรสงคราม |
แม่กลอง |
เป็นชุมชนชาวประมงในบริเวณริมคลองแม่กลองต่อเนื่องกับชายทะเลปากอ่าวแม่กลอง โดยเป็นที่ราบลุ่มชายฝั่งทะเลอ่าวไทย ในลักษณะพื้นที่ป่าชายเลนที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม จึงมีความอุดมสมบูรณ์และเป็นแหล่งอาหารทะเลที่สำคัญ โดยเฉพาะการทำการประมงน้ำกร่อย ประมงชายฝั่งทะเล การทำนาเกลือและนากุ้ง โดยมีบ้านเรือนส่วนใหญ่อยู่บริเวณฝั่งตะวันตกของถนนทรงธรรมและช่วงปลายของถนนวิชิตภัคดี โดยมีสินค้าหัตถกรรม (เซรามิก) ปลาทูซาเตี๊ยะแม่กลองและไข่วิจิตรศิลป์เป็นสินค้าที่สำคัญ |
 |
 |
 |
2567 |
12 |
ชุมชนริมแม่น้ำแม่กลอง |
สมุทรสงคราม |
เมืองสมุทรสงคราม |
แม่กลอง |
เป็นชุมชนประมงริมแม่น้ำตรงปากน้ำแม่น้ำแม่กลองก่อนไหลออกสู่ทะเลอ่าวไทย มีลักษณะเป็นที่ราบลุ่มและป่าชายเลนบริเวณชายฝั่งทะเลอ่าวไทย ที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อมและเป็นแหล่งอาหารทะเลที่สำคัญ โดยมีการทำการประมงน้ำกร่อยและประมงชายฝั่งทะเล มีบ้านเรือนและร้านค้าอยู่หนาแน่นในบริเวณตะวันตกของถนนราษฎร์ประสิทธิ์และตะวันออกของถนนแหลมใหญ่ และมีสะพานแม่กลองเป็นสะพานสำคัญที่เชื่อมพื้นที่ระหว่างสองฝั่งของแม่น้ำแม่กลอง |
 |
 |
 |
2567 |
13 |
ชุมชนบางจะเกร็ง |
สมุทรสงคราม |
เมืองสมุทรสงคราม |
บางจะเกร็ง |
เป็นชุมชนเกษตรกรรมบนเป็นที่ราบชายฝั่ง บริเวณรอยต่อระหว่างตำบลบางจะเกร็งกับตำบลแม่กลอง โดยมีลำคลองบางจะเกร็งเป็นแนวเขตระหว่าง 2 ตำบล ซึ่งมีบ้านเรือนมากมายตั้งอยู่บริเวณสองฝั่งคลองบางจะเกร็งตั้งแต่ถนนราชญาติรักษา (ทางทิศเหนือ) ต่อเนื่องลงมาทั้งมาจนถึงถนนราษฎร์ประสิทธิ์ (ทางทิศใต้) ราษฎรส่วนใหญ่ของตำบลสืบเชื้อสายมาจากชาวมอญที่ลี้ภัยสงครามมาจากเมืองหงสาวดี โดยในปัจจุบันเกิดการผสมผสานทางวัฒนธรรมระหว่างชาวมอญและคนไทยดั้งเดิม และมีกลุ่มสินค้าและผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจ เช่น กลุ่มผ้าบาติก กลุ่มกาละแมรามัญและกลุ่มเกษตรกร |
 |
 |
 |
2567 |
14 |
ชุมชนบริเวณแหลมใหญ่ |
สมุทรสงคราม |
เมืองสมุทรสงคราม |
แหลมใหญ่ |
เป็นชุมชนชาวประมงริมน้ำที่ตั้งอยู่ฝั่งตะวันตกของน้ำแม่กลองบริเวณปากน้ำหรือแหลมใหญ่ (ฝั่งตรงข้ามตำบลบางจะเกร็ง) โดยพื้นที่ริมคลองจะเป็นป่าไม้และบริเวณใกล้คลองส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นตามหมู่บ้านสวนตาล รวมถึงมีป่าชายเลนที่มีความอุดมสมบูรณ์สำหรับการเพาะพันธุ์สัตว์ทะเลตามธรรมชาติ อาชีพหลักของชาวบ้าน คือ การทำสวนและการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ การทำมะพร้าวขาว ทำปลาหมึกกรอบและไข่เค็ม โดยมี “การแข่งขันเรือใบภูมิปัญญาท้องถิ่นวัดปากสมุทร” เป็นกิจกรรมที่สำคัญของพื้นที่ |
 |
 |
 |
2567 |
15 |
ชุมชนบริเวณเมืองเก่าแม่กลอง |
สมุทรสงคราม |
เมืองสมุทรสงคราม |
แม่กลอง |
เป็นชุมชนย่านตลาดการค้าบริเวณฝั่งตะวันออกของแม่น้ำแม่กลอง ตั้งแต่สถานีรถไฟแม่กลองต่อเนื่องถึงตลาดแม่กลอง ตลาดร่มหุบ วัดเพชรสมุทร ถนนเพชรสมุทรและถนนเกษมสุข ลักษณะส่วนใหญ่เป็นตึกแถว ในอดีตเรียกว่า “แขวงบางช้าง” ต่อมาสมัยกรุงธนบุรีได้แยกออกจากจังหวัดราชบุรีเรียกว่า ""เมืองแม่กลอง"" และเปลี่ยนชื่อเป็นสมุทรสงครามในปีใดนั้นไม่ปรากฏแน่ชัดแต่ สันนิษฐานไว้ว่าเปลี่ยนราวปี พ.ศ. 2295 ถึงปี พ.ศ. 2299 ปัจจุบันพัฒนาเป็นย่านพาณิชยกรรมและเป็นที่ตั้งของสถานที่สำคัญทางราชการ ศาสนาและแหล่งการค้าที่สำคัญของจังหวัด |
 |
 |
 |
2567 |
16 |
ชุมชนบ้านเขายี่สาร |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
ยี่สาร |
เป็นชุมชนเก่าแก่ที่อยู่รอบเนินเขาเตี๊ย ๆ เรียกว่า “เขายี่สาร” ตามเส้นทางหลวงชนบทหมายเลข 2021 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนในเขตทะเลรอบอ่าวไทย มีลักษณะเป็นบ้านเดี่ยวเรือนไม้ริมน้ำบริเวณพื้นที่ราบลุ่มป่าชายเลน มีป่าไม้โกงกาง บ่อเลี้ยงกุ้งและปู โดยปัจจุบันบ้านยี่สารเป็นแหล่งภูมิปัญญาในการเผาถ่านขาย โดยมีการปลูกต้นโกงกางแบบหมุนเวียน และมีกิจกรรมล่องเรือชมวิถีชิวิตและธรรมชาติริมฝั่งคลองยี่สาร โดยมีสินค้าที่สำคัญ เช่น ปลาหมอเทศแดดเดียว ผ้าฝ้ายมัดย้อมจากเปลือกไม้ ถ่านเผาบ้านยี่สาร น้ำส้มควันไม้และสิ่งประดิษฐ์จากไม้ |
 |
 |
 |
2567 |
17 |
ชุมชนตลาดน้ำท่าคา |
สมุทรสงคราม |
อัมพวา |
ท่าคา |
เป็นชุมชนเกษตรกรรมเก่าแก่บริเวณที่ราบลุ่มริมน้ำในพื้นที่หมู่ที่ 2 ตำบลท่าคา มีเส้นทางหลวงชนบทหมายเลข 3011 ตัดผ่านพื้นที่ในแนวเหนือใต้ ชุมชนแห่งนี้ได้พัฒนากลายเป็นชุมชนการค้าและแหล่งท่องเที่ยว ที่ชื่อว่า “ตลาดน้ำท่าคา” จากการนำสินค้าประเภทผักและผลไม้ประจำท้องถิ่นจากสวนใส่เรือล่องมาค้าขายตามลำคลอง บ้านเรือนส่วนใหญ่เป็นบ้านเดี่ยวเรือนไม้อยู่ริมน้ำ ประชาชนส่วนใหญ่ในพื้นที่พูดภาษาไทย นับถือศาสนาพุทธ อาชีพหลักของชาวบ้าน คือ การทำสวน โดยมีผลิตภัณฑ์น้ำตาลมะพร้าวเป็นสินค้าที่สำคัญของพื้นที่ |
 |
 |
 |
2567 |
18 |
ชุมชนนาเกลือบางแก้ว |
สมุทรสงคราม |
เมืองสมุทรสงคราม |
บางแก้ว |
เป็นชุมชนชาวนาเกลือ ซึ่งเป็นแหล่งผลิตเกลือที่สำคัญของสมุทรสงคราม มีองค์ประกอบของกลุ่มบ้านเรือนเดี่ยวริมคลอง นาเกลือ ฉางเกลือและกังหันวิดน้ำ โดยตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 2 บ้านบางแก้ว มีเส้นทางหลวงหมายเลข 35 ตัดผ่านพื้นที่ โดยมีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นนาเกลือเนื่องจากมีลักษณะของพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มติดชายฝั่งอ่าวไทยที่มีน้ำทะเลท่วมถึง ดินจึงเป็นดินเค็มเหมาะแก่การทำนาเกลือ รวมถึงมีพื้นที่ป่าชายเลนเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำธรรมชาติและที่อยู่อาศัยของนกทะเลหลายชนิด อาชีพหลัก คือ การทำนาเกลือ ประมงชายฝั่งและการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ |
 |
 |
 |
2567 |
19 |
ชุมชนคลองบางนกแขวก |
สมุทรสงคราม |
บางคนที |
บางนกแขวก |
เป็นชุมชนย่านการค้าริมคลองบางนกแขวก ซึ่งเป็นคลองที่แยกมาจากแม่น้ำแม่กลอง ตั้งอยู่บริเวณรอยต่อระหว่างจังหวัดสมุทรสงครามกับราชบุรีในพื้นที่ราบลุ่มริมฝั่งแม่น้ำ ซึ่งดินมีความอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูก โดยภายในชุมชนประกอบด้วยชุมชนชาวคริสต์ โบสถ์คริสต์ อาคารร้านค้า เรือนแถวไม้ริมน้ำและสวนผลไม้แบบยกร่อง |
 |
 |
![]() |
2567 |